Voor veel organisaties geldt, dat nog niet is uitgekristalliseerd op welke wijze hieraan vorm kan worden gegeven. Een relatief overzichtelijke manier is het inrichten van een ‘Eerste Hulp Bij Fraudevraagstukken’; een EHBF. Wij kiezen ervoor om de EHBF te duiden als een ‘Fraudepanel’. We zien het Fraudepanel niet alleen als een panel dat zich bezighoudt met vraagstukken waarbij overduidelijk een risicovol vermoeden van fraude bij een klant bestaat. Het Fraudepanel is een eerste aanspreekpunt voor allerhande vraagstukken omtrent fraude. Denk hierbij aan de inventarisatie van frauderisico’s bij de voorbereiding van de controle en fraudesignalen tijdens de controle. Wat is de toegevoegde waarde van zo’n Fraudepanel? En hoe organiseer je een Fraudepanel mean & lean als je niet verwacht dat er wekelijks zo’n consultatie zal zijn?
Fraude is een lastig begrip. Vooral in combinatie met de verwachtingen die in relatie tot dit begrip bestaan ten aanzien van accountants. Doordat fraude de facto een element van misleiding in zich heeft, bestaat de kans dat een (signaal) van fraude niet snel wordt herkend. In de regel zullen accountants, uitzonderingen daargelaten, niet regelmatig met fraudes bij klanten te maken krijgen. Laat staan dat een accountant ervaring opdoet met een fraude die leidt tot een afwijking van materieel belang. En als een accountant dan wel ervaring heeft met fraudes, dan ligt het risico op de loer dat die diezelfde accountant een bias ontwikkelt waardoor er alleen nog maar oog is voor vergelijkbare fraudes. Dat maakt bijvoorbeeld ook dat het uitvoeren van een gedegen frauderisico-analyse niet eenvoudig is.
Voor vraagstukken over het onderwerp fraude heeft EBBEN een team van experts beschikbaar dat een achtergrond heeft bij de controle- en adviesonderdelen van accountantsorganisaties. De experts van EBBEN spreken de taal van accountants en combineren dit met een ervaring van vele jaren fraudeonderzoek. Door de combinatie van enerzijds ruime ervaring met fraudeonderzoeken en anderzijds kennis van het controle proces, kan het fraudepanel snel en adequaat inspelen op momenten dat een accountant met een vraagstuk rondom fraude te maken krijgt. Dat kan zijn bij het vormgeven van het controle plan, maar dat kan ook zijn bij het uitvoeren van de werkzaamheden bij de klant als een vermoeden van fraude zich voordoet. Hieronder geven we enkele voorbeelden.
De forensisch specialisten van het EBBEN Fraudepanel kunnen op grond van hun ervaringen vanuit fraudeonderzoeken met controle teams in gesprek over klant-specifieke frauderisico’s. Bijvoorbeeld tijdens de pre audit meeting. De specialist denkt dan mee over de frauderisico’s die kunnen spelen bij de klant en bevraagt het controle team kritisch. Het kan gaan om algemene risico’s en om klant-specifieke risico’s. Is bijvoorbeeld sprake van niet-reguliere transacties in het controle jaar? De risico’s worden vertaald naar auditwerkzaamheden.
Gedurende de audit is de forensisch specialist bijvoorbeeld aanwezig bij gesprekken over frauderisico’s met het management van de klant, de raad van commissarissen, de compliance-afdeling en de afdeling internal audit. De forensisch specialist kan ook betrokken worden bij de analyse van specifieke transacties of bij gegevensgerichte werkzaamheden waaronder data-analyses.
Als je een vermoeden hebt dat bij een klant sprake is van fraude, of als het aantal frauderisicofactoren groot is, dan kan je als accountant de behoefte hebben aan specifiek advies. Doordat de leden van het EBBEN Fraudepanel ervaring hebben met vaktechnische consultaties over fraudevraagstukken, kunnen ze je snel helpen. Is er voldoende grond voor de signalen om hierover met de klant in gesprek te gaan? Moet de klant gewezen worden op formele aspecten vanuit bijvoorbeeld WTA26 en BTA37? Moet de klant opdracht geven voor een extern onderzoek? Vanuit het overleg met het EBBEN Fraudepanel krijg je handvatten aangereikt om de kwestie op een goede wijze aan te pakken.
Als dan onverhoopt indicaties voor fraude bestaan en de klant vervolgens aan een externe partij opdracht heeft gegeven voor het doen van een feitenonderzoek naar (het vermoeden van) de fraude, dan wil je als accountant zeker weten dat je op de uitkomsten van dat onderzoek kan steunen. Ook als je van de klant een rapport ontvangt dat het resultaat is van een onderzoek, wil je weten in hoeverre je op het rapport kan steunen. Is de onderzoeksdoelstelling zo geformuleerd dat de aard en de omvang van de fraude worden onderzocht? Is de eventuele betrokkenheid van het management aan de orde? Is de rapportage van de onderzoekers van voldoende kwaliteit? Het EBBEN fraudepanel kan jou als accountant adviseren over de kwaliteit van de aanpak van het onderzoek, maar ook over de kwaliteit van het rapport dat volgt op het onderzoek.
EBBEN begeleidt al vele jaren accountantsorganisaties op gebied van fraude, corruptie en cyber. Onze financieel forensisch deskundigen hebben allen hun sporen verdiend bij grotere accountantsorganisaties. Daardoor spreken ze de taal van de accountant en begrijpen de positie van het controle team. Daarnaast hebben ze elk 15-25 jaar ervaring met forensisch onderzoek en advies. Ze zijn RA, RE, RV, CFE of een combinatie daarvan. En ze zijn allen partner bij EBBEN.
Het EBBEN Fraudepanel is het aanspreekpunt van deze groep professionals dat elke dag klaar staat voor de functie Vaktechniek van accountantsorganisaties. Wij gaan met ieder vraagstuk discreet om. Als de vraag met een snel en passend antwoord is af te doen, helpen wij graag direct telefonisch of via Teams. Als de vraag meer aandacht behoeft, stemmen we met u hoeveel inspanning dan nodig is. Indien u voor noodgevallen ook buiten kantooruren toegang wilt hebben tot het EBBEN Fraudepanel, dan kunnen we hier nadere afspraken met u over maken. Als blijkt dat een duurzame relatie met EBBEN wenselijk is, kunnen we kijken naar de mogelijkheden die er zijn om daar vorm aan te geven. Dat kan dan bijvoorbeeld in de vorm van een raamovereenkomst waarin duidelijk is vastgelegd wat je wanneer van EBBEN kan verwachten.
[1] Lees het volledige artikel: https://fd.nl/bedrijfsleven/1422433/waakhond-afm-slaat-andere-toon-aan-tegen-verbeterende-accountants
Neem voor meer informatie contact op met: