Uit recente rapporten over de zorgsector van het IGJ en de Algemene Rekenkamer, en de reacties daarop, blijkt dat een groot deel van de zorgsector kwetsbaar is voor fraude. Opvallende risico’s zijn het inzetten van ondergekwalificeerd personeel en het overfactureren van prestaties. Zorgcowboys maken misbruik van de zwakke plekken in de huidige beheersingsstructuur, het interne en externe toezicht en de interne en externe audit. Zo zien ze kans om op korte termijn stevige winsten te genereren én aan zichzelf uit te keren. Dit gaat ten koste van de individuele zorgafnemer en de maatschappij als geheel. De uitdaging is om dit te voorkomen of tijdig te signaleren.
Om onregelmatigheden rond de kwaliteit en de prijs van de zorg tijdig te kunnen signaleren, moet er het een en ander veranderen. Een deel van die verandering betreft de uitwisseling van informatie tussen de betrokken partijen. Dat maakt een sterkere datamonitoring en -analyse mogelijk in de hele keten. Het is topmaatregel nummer één op het gebied van fraudebestrijding. Alle grote partijen zijn daar op een of andere manier mee bezig. Maar ze zouden in een vroeg stadium van ontwikkeling meer moeten samenwerken, vooruitlopend op veranderende wet- en regelgeving.
In de WMO-keten piepen zorgafnemers mogelijk niet als hen iets opvalt, als hun welzijn en gezondheid sterk afhangt van de betreffende zorgverstrekker. Als het risico bestaat dat ze weer op een wachtlijst moeten, houden ze liever hun mond. Dit terwijl meldingen juist ook een van de topmaatregelen zijn om fraudes vroegtijdig te signaleren. Ook de privacyregels beperken de controleur, inspecteurs en toezichthouders in hun mogelijkheden. Het anonimiseren of pseudonimiseren van klantdata zou kunnen helpen. We kennen dergelijke geanonimiseerde informatie-deling uit de witwasbestrijding.
Ook EBBEN als onderzoeks- en adviesbureau herkent die schreeuw om data in de bestrijding van zorgfraude. Wij proberen om op verschillende manieren om hier ons steentje aan bij te dragen. We gaan samenwerkingsverbanden aan met verschillende partijen, want we geloven sterk in een multidisciplinaire aanpak van zorgfraude. We scrapen data, ontwikkelen datastructuren en zorgen ervoor dat data wordt verrijkt tot relevante managementinformatie. En we verzorgen trainingen hierover voor alle betrokkenen zoals zorgaanbieders, verzekeraars, gemeenten, concerncontrollers, toezichthouders en externe accountants. Zo bestrijkt EBBEN de hele keten, van data tot informatie tot inzicht en het delen daarvan. Zowel in het publieke als het private domein.
