In de afgelopen weken hebben we een reeks artikelen gepubliceerd waarin we uiteenlopende onderzoeken en vraagstukken hebben belicht die raken aan onze dienstverlening: onderzoek, advies en geschiloplossing. Met deze reeks wilden we laten zien hoe onze dienstverlening bijdraagt aan transparantie, verantwoording en duurzame oplossingen in organisaties. In dit laatste artikel van de reeks brengen we de belangrijkste leerpunten bij elkaar en reflecteren we op wat dit betekent voor organisaties die hier tegenaan lopen.
Integriteit in de praktijk: zorgvuldig onderzoek naar een melding van een lek van informatie
Een van de eerste casussen in onze reeks betrof een melding over het mogelijk intern lekken van vertrouwelijke informatie. Hoewel de beschuldigingen niet onderbouwd waren. Door gefaseerd informatie te verzamelen — eerst via interviews en vervolgens via digitaal onderzoek — konden we vaststellen dat er geen sprake was van een lek. Cruciaal was dat de uitkomst van het onderzoek niet alleen de feiten boven tafel bracht, maar ook bijdroeg aan het herstel van vertrouwen binnen de organisatie.
Onderzoek naar mogelijke belangenverstrengeling bij een aanbesteding
In de publieke sector onderzochten we een situatie waarin een ambtenaar een familierelatie had met een leverancier van de organisatie. Hoewel formele procedures rond de aanbesteding correct waren gevolgd, bleek uit het onderzoek dat de betrokken ambtenaar niet open was geweest over zijn relatie en dat er een gebrek was aan transparantie in toezicht en prestatiecontrole. Dit onderstreept dat integriteit niet alleen gaat om het naleven van regels, maar ook om het zichtbaar maken van eerlijk handelen en het effectief beheersen van (mogelijke) belangenconflicten.
Als structuren gaan knellen: governance-onderzoek in tijden van spanning
Goede governance draait niet alleen om statutaire regels en formele organen, maar ook om hoe deze structuren in de praktijk functioneren. Bij spanningen tussen bestuur, toezicht en professionals kan een formele structuur niet meer het gewenste houvast bieden, waardoor besluitvorming stroperig gaat verlopen en de onderlinge rolverdeling onduidelijk wordt. Het onderzoek liet zien dat in zulke situaties niet méér regels de oplossing zijn, maar juist het reflecteren op gedrag en het bespreekbaar maken van dilemma’s.
De cultuur onder de loep: wat gedrag zegt over waarden
De organisatiecultuur laat zich niet volledig vatten in protocollen of beleidsdocumenten. Uit een soft-controls onderzoek bleek dat hoewel een organisatie op papier een goed integriteitsbeleid had, de beleving en toepassing van waarden per team sterk verschilde. Hoe mensen met elkaar omgaan (gedrag), morele dilemma’s bespreken of voorbeeldgedrag tonen blijken veel sterkere signalen van de cultuur te zijn dan louter formele regels. Dit benadrukt dat gedrag vaak meer vertelt over de integriteit van een organisatie dan regels alleen.
Onafhankelijk onderzoek voor duurzame geschiloplossing
In geschil kan onafhankelijk onderzoek waardevolle feiten en contextuele duiding bieden aan partijen. In de beschreven casus gaf een gedegen analyse van uren- en inkomstenstromen richting aan de oplossing voor partijen en hielp het onderzoeksrapport hen om de kern van hun conflict te begrijpen. Onafhankelijk onderzoek creëert daarmee toegang tot de feiten, gescheiden van emotie. Zo kan het de basis zijn voor duurzame geschiloplossing.
Bij waarderingsvraagstukken, bijvoorbeeld in aandeelhoudersconflicten, bedrijfsoverdrachten of juridische geschillen, helpt een objectieve waardering om de economische feiten helder te krijgen. Een onafhankelijke waardering biedt inzicht in de waarde van ondernemingen of activiteiten maar ondersteunt partijen en hun adviseurs ook bij het nemen van verantwoorde beslissingen en het bereiken van oplossingen die recht doen aan alle betrokken belangen.
Slotreflectie: feiten, gedrag en duurzame oplossingen
Wat deze publicaties gemeen hebben, is dat ze illustreren dat onderzoek en reflectie op feiten, gedrag en structuren onmisbaar zijn voor een gezonde besluitvorming in organisaties. Of het nu gaat om integriteitsmeldingen, governance-spanning, cultuuronderzoek, geschiloplossing of waardering:
Dit is het laatste artikel in deze reeks. Wil je meer weten over onze dienstverlening of onze ervaring in de praktijk? Neem dan contact op met een van onze professionals.
