In zes parallelle break out sessies gaan we met de deelnemers de diepte in op zes actuele thema’s, onder leiding van een moderator.
De basis voor vertrouwen en verantwoordelijkheid
Integriteit is de fundering van vertrouwen, ethisch handelen en duurzame relaties binnen organisaties en de samenleving. In een tijd waarin transparantie en verantwoordelijkheid essentieel zijn, is het waarborgen van integriteit geen keuze, maar een noodzaak. Toch is integriteit geen statisch begrip; het is een complex en dynamisch vraagstuk dat vraagt om voortdurende reflectie en aanpassing. Voor zowel organisaties als beroepen waar onafhankelijkheid en objectiviteit centraal staan, zoals (forensische) onderzoekers, is integriteit een pijler. Hoe zorgen we ervoor dat normen en waarden daadwerkelijk worden nageleefd? Hoe harmoniseren we beroepsregels en borgen we een ethische toegang tot het beroep? Zijn er alternatieven te bedenken voor een ingrijpend onderzoek? Tijdens dit onderdeel van het seminar verkennen we samen de verschillende dimensies van integriteit en verdiepen we ons in de praktische en ethische uitdagingen via inspirerende breakout-sessies. Deze leveren ook munitie aan het paneldebat waarmee we ons congres afsluiten.
Het borgen van echt integer en transparant gedrag is essentieel voor een goed werkende corporate governance. Waren dit in het verleden nog veelal ‘marketing’-woorden, in toenemende mate worden ondernemingen die (mogelijk) niet-integer handelen zwaar afgestraft. Klanten keren zich tegen hen, beurzen zetten koersen lager. Vandaag bespreken we de dynamiek van corporate governance en hoe interne normeringen concreet bijdragen aan het versterken van integriteit binnen organisaties.
In de praktijk lijkt integriteit soms het allesomvattende antwoord te zijn op diverse organisatorische en maatschappelijke vraagstukken. In deze break-out room ligt de focus op de vraag of integriteit in verschillende professionele en maatschappelijke contexten daadwerkelijk als een onderzoekswaardig onderwerp kan worden beschouwd, gezien de subjectiviteit en complexiteit die het met zich meebrengt. Er wordt gekeken naar de noodzaak van integriteitsonderzoek in organisaties, de uitdagingen bij het meten van integriteit en de ethische overwegingen die hierbij komen kijken. Alternatieven voor het traditionele onderzoeksmodel worden besproken, waaronder andere benaderingen van ethiek, gedragswetenschappen, en interventies die meer gericht zijn op cultuur en gedragsverandering binnen organisaties. Hierbij wordt ook gekeken naar de toepasbaarheid en effectiviteit van dergelijke alternatieven. Het doel van de discussie is om inzichten te verkrijgen over hoe integriteit binnen de maatschappij beter begrepen en bevorderd kan worden, met oog voor praktische toepasbaarheid in verschillende settings.
In een globaliserende kennisgemeenschap zien we een groeiende behoefte om regels en standaarden te harmoniseren. Tegelijkertijd worden integriteitsnormen wereldwijd verschillend ingevuld, of staan ze onder druk. Hoe voorkomen we, of kunnen we omgaan met verschillen in interpretatie en toepassing van integriteitsnormen in onderzoeken naar integriteitsschendingen? En hoe borgen we dat naast technische competenties van onderzoekers ook ethische waarden een plek krijgen in de toelatingscriteria voor onderzoekers? Op welke wijze kan een heldere, uniforme onderzoekaanpak bijdragen aan de integriteit binnen de onderzoekswereld?
Een blijvende uitdaging voor eerlijkheid en rechtvaardigheid
Corruptie ondermijnt vertrouwen, eerlijke concurrentie en maatschappelijke structuren, en brengt juridische, ethische en reputatierisico’s met zich mee. Het bestrijden van corruptie vereist niet alleen externe controle, maar ook interne verantwoordelijkheid en zelfreflectie. De vraag: “is corruptie een slachtofferloos delict?” komt dikwijls op. Maar het lijkt toch wel duidelijk dat er altijd slachtoffers en dus ook schade zal zijn. Maar hoe kwantificeer of bereken je die schade? Zelfonderzoek, medewerking aan strafrechtelijke onderzoeken en zelfmelding spelen een nieuwe rol in het opsporen en corrigeren van misstanden binnen organisaties. De nieuwe Aanwijzing van het Openbaar Ministerie moedigt organisaties aan verantwoordelijkheid te nemen en bij te dragen aan transparantie. Tegelijkertijd blijven uitdagingen bestaan in de aanpak van subtiele vormen van corruptie, zoals lobbying, vriendjespolitiek en gedragingen in de grijze zone tussen het toelaatbare en het onethische. Het vinden van effectieve methoden om hiermee om te gaan, blijft een belangrijke vraag.
In de aanpak van corruptie worden zelfonderzoek, vrijwillige medewerking aan strafrechtelijk onderzoek en zelfmelding sinds de nieuwe Aanwijzing van het Openbaar Ministerie gepresenteerd als cruciale instrumenten. Maar hoe effectief en rechtvaardig zijn deze mechanismen? Biedt zelfonderzoek voldoende onafhankelijkheid? Zijn de voorwaarden voor zelfmelding en medewerking aan strafrechtelijk onderzoek transparant en evenwichtig? Hoe zit het met de positie van individuele werknemers? Tijdens deze sessie bespreken we de waarborgen die nodig zijn om deze instrumenten geloofwaardig, eerlijk en effectief te maken, en verkennen we de grenzen van verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid in de strijd tegen corruptie.
In deze break-out room zal worden besproken óf en hoe de impact van corruptie kan worden gemeten, met bijzondere aandacht voor de economische- en reputatieschade voor de betrokken partijen. De discussie zal zich richten op benaderingen voor het kwantificeren van de schade die corruptie veroorzaakt. Wie zijn de slachtoffers en wanneer is eigenlijk sprake van schade? En als sprake is van schade: welke elementen kent de schade en hoe kwantificeer je dat dan? Verlies van belastinginkomsten, verstoring van markten, inefficiëntie in overheidsuitgaven en een verslechterde concurrentiepositie; het zijn uiteenlopende gevolgen van corruptie die vragen om een verschillende aanpak om de schade te begroten. Hoe pak je het in kaart brengen van een dergelijke schade aan en welke methoden gebruik je? Aan de hand van voorbeelden wordt een inkijkje gegeven in de creatieve wereld van de schadeonderzoeker.
In deze grijze zone ontstaan morele dilemma’s en juridische uitdagingen. Wanneer gaat lobbying over in ongeoorloofde beïnvloeding? Hoe onderscheiden we zakelijke onderhandelingen van subtiele vormen van afpersing? En in hoeverre kunnen netwerken en persoonlijke relaties doorslaan in vriendjespolitiek? Tijdens deze sessie verkennen we de mechanismen en risico’s van deze praktijken, evenals de manieren waarop organisaties en toezichthouders kunnen navigeren in deze complexe dynamiek. Samen zoeken we naar strategieën om transparantie, integriteit en verantwoording te versterken in een landschap vol grijze tinten.
Ga door naar aanmelden hieronder of ga terug naar het programma voor meer informatie.
